GIỮ GÌN VÀ PHÁT HUY BẢN SẮC VĂN HÓA ĐỒNG BÀO DÂN TỘC GIA RAI Ở TỈNH GIA LAI HIỆN NAY
DOI:
https://doi.org/10.54163/ncdt/279Tóm tắt
Tỉnh Gia Lai hiện có 44 dân tộc, trong đó đồng bào người Gia-rai (Jrai, Giơ Ray, Chơ Ray) chiếm tỷ lệ đông nhất với 459.738 người, chiếm 30,37% trong tổng số dân số trên địa bàn tỉnh và cũng là dân tộc mang nhiều nét văn hóa còn đậm đà bản sắc nhất, được thể hiện rõ nét qua các lễ hội, văn hóa cồng chiêng, múa xoang, tổ chức lễ Pơ Thi, Kể Khan hay tạc tượng gỗ, thậm chí là ngôn ngữ,… Hiện nay, dưới sự tác động của của nền kinh tế thị trường, văn hóa truyền thống của người Gia rai với nhiều thể loại, loại hình đang đứng trước nguy cơ bị mai một. Làm thế nào để giữ gìn được bản sắc văn hóa người Gia rai trong quá trình phát triển kinh tế thời kỳ hội nhập quốc tế, phát huy được bản sắc văn hóa dân tộc như một sức mạnh nội sinh để phát triển là một vấn đề cần được nghiên cứu để có những định hướng đúng đắn cho con đường phát triển của tỉnh Gia Lai, cũng như cộng đồng người Gia-rai là hết sức cấp bách.
Tài liệu tham khảo
An, N. T. (2022). Nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn giá trị trang phục truyền thống các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Trang website Bảo tàng tỉnh Gia Lai, ngày 13/12.
Bình, T. (2020). Tục lên nhà Rông mới đồng bào Jrai. Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày 15/6.
Dung, M. N. (2014). Trang phục truyền thống các tộc người nhóm ngôn ngữ Nam Đảo và việc bảo tồn giá trị văn hóa trang phục. Hà Nội: Nxb. Văn hóa Thông tin, tr.37-38.
Dương, N. (2023). Nước trong đồng bào Jrai. Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày 29/3.
Hòa, P. (2023). Lễ cầu mưa - nét văn hóa độc đáo của đồng bào Jrai. Báo điện tử Nhân dân, ngày 12/4.
Lan, N. T. T. (1993). Nay Der người tri thức đầu tiên ở Tây Nguyên và bộ chữ viết Jrai. Tạp chí Nghiên cứu Văn hóa nghệ thuật, số 110(2).
Sơn, N. H. (2011). Một văn bản cổ bằng tiếng Jrai. Trang Giáo phận Kon Tum, ngày 24/6.
Thủ tướng Chính phủ. (2011). Quyết định số 1270/QĐ-TTg, ngày 27/7/2011 về quyết định phê duyệt Đề án “Bảo tồn, phát triển văn hóa các dân tộc thiểu số Việt Nam đến năm 2020”.
Toản, H. X. (2023). Cồng chiêng nhạc khí của người Gia-rai. Tạp chí Dân tộc và Phát triển, ngày 05/07.
Vạn, Đ. N. (1981). Các dân tộc tỉnh Gia Lai - Công Tum. Hà Nội: Nxb. Khoa học xã hội, tr.55-56.
Vân, N. T. K. (2007). Trang phục của người Jrai từ truyền thống đến hiện đại. Trong cuốn sách Đến với lịch sử - văn hóa Bắc Tây Nguyên. Nxb. Đà Nẵng, tr.208-216.
Viện Ngôn ngữ học. (2016). Các kết quả nghiên cứu đã đạt được viện Phòng Nghiên cứu ngôn ngữ các dân tộc thiểu số ở Việt Nam. Trang website Viện Ngôn ngữ học, ngày 23/01.