BÚT PHÁP MIÊU TẢ NHÂN VẬT TRONG TIỂU THUYẾT VIẾT VỀ MIỀN NÚI TỪ SAU ĐỔI MỚI

Tóm tắt

Nhân vật “là con người cụ thể được miêu tả trong tác phẩm văn học”. Nhân vật có vai trò quan trọng đặc biệt, quyết định sự thành công của tác phẩm. Chức năng cơ bản của nhân vật văn học là khái quát tính cách con người, dẫn dắt độc giả vào các môi trường khác nhau của đời sống, thể hiện quan niệm nghệ thuật và lí tưởng thẩm mỹ của nhà văn về con người. Bất kì thể loại văn học nào cũng có sự tham gia của nhân vật văn học. Nhân vật trong tiểu thuyết có đặc điểm khác biệt với nhân vật trong các thể loại văn học khác. Trong tiểu thuyết truyền thống, nhân vật thường được miêu tả trong một quá trình, trải qua các biến cố, sự kiện của cuộc đời. Nhiều tiểu thuyết có quy mô lớn là một bức tranh hoàn chỉnh về cuộc đời, số phận của một hay nhiều nhân vật, từ khi sinh ra đến lúc chết. Trong nỗ lực đổi mới nghệ thuật xây dựng nhân vật tiểu thuyết, sau Đổi mới, nhiều nhà văn đã xây dựng những kiểu nhân vật có đặc điểm khác biệt với nhân vật tiểu thuyết truyền thống. Xuất hiện những kiểu nhân vật phi tính cách, phi tâm lí, nhân vật được làm cho “mỏng dẹt” hay nhân vật chỉ còn là “cái bóng”, là kí hiệu, biểu tượng. Sự thay đổi phương thức miêu tả nhân vật đã ảnh hưởng sâu sắc đến nội dung phản ánh và chiều sâu tư tưởng của tiểu thuyết đương đại.